Знешняя стракатасць пры ўнутранай цэласнасці праяўляецца таксама пры аналізе лексікі і фразеалогіі твора. Для рэпартажу характэрна ўзаемадзеянне нейтральнай лексікі з гутарковай, часам моцна афарбаванай эмацыянальна. Без гутарковай лексікі немагчыма стварыць ніводны рэпартаж. У залежнасці ад індывідуальнай манеры журналіста і тэматыкі твора, рэпартаж больш ці менш насычаны такімі словамі.
У гутарковай лексіцы ёсць розныя функцыі. Перш за ўсё гэта выражэнне аўтарскага Я журналіста ў рэпартажы. З яе дапамогай магчыма эмацыйна і дакладна апісаць тое, што адбываецца навокал. Такая лексіка актыўна ўдзельнічае ў стварэнні атмасферы. Таму можна лёгка перанесці глядача на месца падзей, каб ён апынуўся ў эпіцэнтры, нават, калі ён сядзіць дома ў крэсле. Па-другое, выступленне гутарковага стылю не бывае бясстрасным. А, як вядома, эмоцыі і настрой спрыяюць найбольшай эфектыўнасці рэпартажу.
У рэпартажы таксама ёсць і спецыяльная лексіка. Тэрміны выкарыстоўваюцца ў прамым значэнні, не адбываецца іх пераасэнсаванне. Бо на гэта няма часу і мова павінна быць простай і дакладнай. Выкарыстанне спецыяльнай лексікі ў рэпартажы таксама мае межы. Мова рэпартажу павінна быць папулярнай, даступнай, простай. Таксама ў ёй не сустракаюцца вузкаспецыяльныя тэрміны. Але калі рэпартаж датычыцца, напрыклад, навуковай канферэнцыі, то для каларыту і відавочнасці магчыма выкарыстаць спецыяльную лексіку. Гэта звычайная справа для тых, хто робіць рэпартажы.
Як ужо адзначалася вышэй, у рэпартажы ёсць стылёвыя рысы розных жанраў . Таму ён з’яўляецца сінтэтычным. Толькі самыя творчыя і смелыя журналісты могуць займацца такім жанрам, як рэпартаж. Бо з аднаго боку, ён дае шырокія магчымасці для праяўлення індывідуальнай манеры журналіста. Але з другога боку, трэба быць вельмі адказным за кожнае слова, якое скажаш у эфіры, бо зрабіць мантаж (часцей за ўсё) будзе немагчыма. Таму рэпарцёр павінен быць вельмі адукаваным, вытрыманым прафесіяналам, фанатам сваёй працы.
На беларускім тэлебачанні можна ўбачыць шмат добрых рэпартажаў. Але часцей за ўсё журналісты выкарыстоўваюць не ўсе магчымыя вобразныя сродкі мовы, якія маглі б зрабіць іх сюжэты яшчэ лепшымі, чым яны ёсць. Часцей за ўсё мы бачым падзейныя (аператыўныя ) і афіцыйныя рэпартажы.
У тэлерэпартажа ёсць перавага перад яго друкаваным сябрам, бо глядач бачыць фон у кадры, які ў газеце трэба апісаць. У рэпартажы часцей за ўсё няма аналітыкі, ёсць толькі голая рэальнасць і факты у рэжыме он-лайн. Яго соллю з’яўляюцца дэталь і эпізод. У сучасных тэлерэпартажах выкарыстоўвацца самыя розныя вобразныя сродкі мовы, якія і скаладюць яго моўную тканіну:метафары, эпітэты, параўнанні, выкарыстоўваюцца словы высокага стылю або прастамоўныя выразы.
Рэпартаж -- гнуткі жанр, які прыстасоўваецца да існуючана палітычнага рэжыму, эканамічнай сістэмы і нораваў, якія існуюць у грамадстве. У сучасных абставінах рыначнай эканомікі, амаль усе рэпартажы маюць адценне сенсацыйнасці. Сенсацыйнасць – гэта тая абгортка, якая павялічвае попыт на тавар. Але рэпартаж усё роўна застаецца нязменным: прымушае глядача перажыць падзею, робіць яго саўдзельнікам.
Спіс выкарыстанай літаратуры:
1. Голуб, И.Б. Стилистика русского языка/ И.Б. Голуб. – Москва: 1997.
2. Навозов, М. Поговорим о репортаже/ М. Навозов. – Москва: 1992.
3. Розенталь, Д.Э. Практическая стилистика русского языка/ Д.Э. Розенталь. – Москва: 1997.
4. Дэвид РэндаллУниверсальный журналист/ Дэвид Рэндалл. – Москва: 1996.
5. Федотова, Л.Н. Становление репортажа на радио/ Л.Н. Федотова. – Москва: МГУ,№ 6, 1967.
6. Царёва, Л. Живая мозаика репортажа/ Л. Царёва. -- Журналист, № 8, 2005.-- С.86 - 87
7. Царёва, Л. Под музыку репортажа/ Л. Царёва. -- Журналист, №9, 2005. – С.79 – 80.
8. Цікоцкі, М.Я. Стылістыка беларускай мовы/ М.Я. Цікоцкі. – Мінск: Вышэйшая школа, 1976.
9. Цікоцкі, М.Я. Стылістыка тэксту/ М.Я. Цікоцкі. -- Мінск: Беларуская навука, 2002.
Интэрнэт-рэсурсы:
10. http://www.mediasprut.ru/jour/theorie/genre/report-his3.shtml
11. http://in1.com.ua
12. http://s-slova.ru
13. http://www.mediasprut.ru/jour/theorie/genre/report-his5.shtml
14. http://www.ont.by
15. www.tvr.by
16. www.ctv.by/news
17. http://sayings.ru/proverb/prov2p13.html