Па прыездзе ў 1926 г. у Мінск Л. Родзевіч атрымаў у пэўным сэнсе тое, аб чым даўно марыў: наладжаны быт і спрыяльныя ўмовы для творчасці, у тым ліку і адзіноту, абумоўленую патрэбамі канспірацыі. Але гэтая адзінота перарасла з цягам часу ў ізаляцыю, бо сустракацца з ім маглі толькі, як правіла, людзі з апарату ЦК КПЗБ, і то не ўсе. Невялічкім акенцам у свет з'яўляліся брат Чэслаў, які працаваў у Народным камісарыяце земляробства, і яго сям'я. Але гэта было ўсяго толькі акенца, і не болей. Такім чынам, Л. Родзевіч, слынны літаратар, адзін з нашаніўцаў і пачынальнікаў заходнебеларускай літаратуры, у другой палове 1920-х гг., пазбаўлены жывых кантактаў з сябрамі па пяру, з людзьмі, з рэальным жыццём наогул, пакрысе пачынае знікаць з літаратуры. Менавіта з літаратуры вялікай, сапраўднай, бо пісаць ён не перастаў. Доказ гэтаму – выданне ў 1928 і 1930 гг. Белдзяржвыдавецтвам зборнікаў апавяданняў «Рэвалюцыйным шляхам» і «Вогнішча барацьбы» агульным памерам каля дзевяці друкаваных аркушаў. Акрамя таго, у 1923 г. выдавецтвам ЦК КПЗБ для распаўсюджвання ў Заходняй Беларусі быў выпушчаны паэтычны зборнік Л. Родзевіча «На паняволеных гонях». Напісана, як бачна, многа. Але амаль усё, што пісалася пасля таго, як Л. Родзевіч стаў прафесійным рэвалюцыянерам, пазначана пячаткай пэўнай спрошчанасці, схематызму, засацыялагізаванасці. Толькі з'яўленне раз-пораз той ці іншай мастацкай дэталі, пэўныя стылёвыя адметнасці сведчылі пра тое, што аўтар, нягледзячы на зададзенасць галоўнай думкі твора, яго ідэі, усё-такі валодае сакрэтамі пісьменніцкага майстэрства.
У пачатку 1933 г. быў арыштаваны старэйшы брат Л. Родзевіча Чэслаў і высланы з сям'ёй у Саратаў. Самому Леапольду засталося чакаць нядоўга: у хуткім часе ён быў адхілены ад кіраўніцтва Камісіяй па вывучэнні Заходняй Беларусі пры АН БССР, а дзесьці ў сярэдзіне 1933 г. (дакладная дата невядома) арыштаваны і высланы за межы Беларусі. Знаходзіўся ў Саратаве, жыў у сям'і старэйшага брата. На жыццё зарабляў працай у лясніцтве. У 1938 г. Л. Родзевіч быў паўторна арыштаваны. У гэтым жа годзе яго жыццё абарвалася. Пасмяротна рэабілітаваны Л. Родзевіч у 1956 г.
Самае каштоўнае ў пісьменніцкай спадчыне Леапольда Родзевіча – яго драматургія. Менавіта дзякуючы ў першую чаргу сваім драматычным творам Л. Родзевіч пакінуў значны і глыбокі след у беларускай літаратуры.
Драматургічным дэбютам Л. Родзевіча стала напісаная ў 1913 г. трохактовая драма «Блуднікі» (Акрамя гэтай п’есы у Л. Родзевіча ёсць яшчэ і аднаактовы твор з такой жа самай назвай. Дарэчы, для пісьменніка дадзеная асаблівасць з’яўляецца ў пэўнай ступені заканамернай. Як прыклад – наяўнасць дзвюх празаічных «Беларускіх казак».). У якасці цэнтральных, дамінуючых выступаюць у ёй сацыяльна-класавыя матывы. Гэта падкрэсліваецца ўсімі, хто так ці інакш звяртаўся да аналізу дадзенага твора. Яго галоўных герояў падштурхоўваў да блуду, пэўным чынам прымушаў ступіць на гэтую слізкую сцежку тагачасны грамадска-палітычны лад з яго надзвычай моцным класавым і маёмасным расслаеннем. Разам з тым, думаецца, нельга так ужо і абсалютызаваць дадзены фактар, бо аўтар, разглядаючы Юзюка і Анэту як ахвяр несправядлівага грамадска-палітычнага ладу, зусім не ідэалізуе іх, асабліва Юзюка. «Блуднікі» як першы, у многім вучнёўскі твор Л. Родзевіча (напомнім, што аўтару пасля заканчэння работы над ім споўнілася ўсяго толькі васемнаццаць гадоў), вядома, не пазбаўлены недахопаў. Як слушна зазначае А. Семяновіч, «драматургічнае дзеянне ў п'есе, асабліва ў першым акце, развіваецца вельмі марудна… Не зусім пераканаўча раскрываюцца ў драме мастацкія характары. Так, змена поглядаў галоўнага героя Юзюка адбываецца неяк раптоўна, драматург не паказвае тых псіхалагічных перажыванняў, унутранай барацьбы, у выніку якіх ён прыходзіць да пэўных вынікаў». На вялікі жаль, «Блуднікі» не змаглі істотным чынам паўплываць на тагачасны літаратурны працэс. Забароненая царскай цэнзурай, п'еса каля 50 гадоў праляжала ў архіве і ўпершыню была надрукавана толькі ў 1960 г.
Не адразу пасля напісання была апублікавана і п'еса «Пакрыўджаныя». У гэтай драме аўтар паказаў прыгоннага мастака-разьбяра, які марна спадзяецца сваёй нялёгкай творчай працай здабыць волю сабе і ўласнай дачцы. «Пакрыўджаныя» – твор рамантычны, напоўнены адпаведнай сімволікай. Л. Родзевіч таксама надзвычай плённа выкарыстаў у гэтай п'есе элементы і традыцыі вуснапаэтычнай народнай творчасці, арганічна і ўмела ўплёўшы ўсё гэта ў мастацкую тканіну твора. Нейкай першароднасцю, паганскай сілай вее ад герояў драмы. Наогул, нельга не пагадзіцца з А. Лісам, які сцвярджае, што п’еса «Пакрыўджаныя» Л. Родзевіча «па сацыяльнай праблеме, пакладзенай у аснову твора, псіхалагічнай глыбіні і мастацкай пластыцы вобразаў не ўступае «Раскіданаму гнязду» Янкі Купалы».
Драматургічная спадчына Л. Родзевіча вызначаецца адной даволі цікавай асаблівасцю: толькі дзве з васемнаццаці вядомых нам п'ес з'яўляюцца шматактовымі, «поўнаметражнымі», астатнія – аднаактовыя. Такую прыхільнасць пісьменніка да малой драматычнай формы вытлумачыць увогуле няцяжка. Бадай, Л. Родзевіча прыцягвалі ў ёй сцісласць і скандэнсаванасць мастацкай структуры, што ў сваю чаргу патрабавала ад аўтара вельмі ашчаднага адбору выяўленчых сродкаў і прыносіла, такім чынам, пэўнае задавальненне, бо мабілізоўвала ўсе творчыя сілы. Многае тлумачыцца таксама жаданнем Л. Родзевіча даць для шматлікіх тэатральных калектываў, што ўзніклі на хвалі нацыянальнага Адраджэння, нескладаныя ў плане сцэнічнай рэалізацыі (невялікая колькасць акцёраў, мінімум дэкарацый) творы. І, урэшце, не апошнюю ролю адыграла арыентацыя драматурга на традыцыі беларускай народнай тэатральнай культуры, творы якой грунтуюцца пераважна на малых формах. Наогул выкарыстанне Л. Родзевічам малой драматычнай формы было надзвычай плённым. У ёй пісьменнік выступіў сапраўдным майстрам.
Упершыню да малой драматычнай формы Л. Родзевіч звярнуўся ў 1914 г., напісаўшы невялічкі абразок-замалёўку «Марцовы снег», які змясціла «Наша ніва». Колькі ў гэтым творы замілаванасці і захаплення жыццём, маладосцю, каханнем!
Як вядома, меладрама разам з сацыяльна-бытавой камедыяй займала пануючае месца ў беларускай драматургіі перадрэвалюцыйных і першых паслярэвалюцыйных гадоў. Родзевіч-драматург якраз і пачынаецца з меладрамы («Блуднікі»). Да гэтага жанру ён працягваў звяртацца і пазней. Так, у сакавіку – чэрвені 1920 г. у газеце «Беларусь» былі змешчаны абразкі Л. Родзевіча «Блуднікі», «Калыханка», «На шляху да сонца». Творы аб'яднаны не толькі часам напісання, але і шэрагам агульных ідэйна-мастацкіх асаблівасцей. Сюды неабходна аднесці і абмалёўку рэчаіснасці пераважна змрочнымі фарбамі, і вывядзенне ў якасці галоўных персанажаў людзей пакрыўджаных, абяздоленых, і трагічную развязку дзеяння.
Вельмі блізкая па сваёй танальнасці да згаданых абразкоў аднаактоўка «У кавалёвай хаце». Галоўная гераіня твора – маладая дзяўчына Анеля – кідаецца з адчаю ў студню, бо нават у думках не можа вынесці маючую адбыцца разлуку з любым, якога не прызнаюць мачыха з бацькам, а яе самую збіраюцца выдаць замуж за крыху дурнаватага, але ў той жа час заможнага маладога хутараніна.
Уласна драмы ў «малой» драматургіі Л. Родзевіча прадстаўлены, акрамя засацыялагізаванага абразка «Кавалі», такімі цікавымі і арыгінальнымі творамі, як «Сказ аб гуслях», «Досвіткі» і «Разбітая ваза». Адной з асаблівасцей дадзеных твораў, як, дарэчы, і некаторых іншых (абразкі «Блуднікі», «На шляху да сонца») з’яўляецца наяўнасць у дамінуючай над усім у творы і цэментуючай яго драматургічнай тканіне ўласна празаічных элементаў. Наогул цеснае спалучэнне і ўзаемаперапляценне, плённы сінтэз у творах эпічна-празаічных і ўласна драматургічных элементаў пры несумненнай перавазе апошніх над першымі – адна з характэрных прыкмет беларускай драматургіі пачатку ХХ ст. Самы яскравы прыклад дзеля пацвярджэння сказанаму – «Антон» М. Гарэцкага.
У часы іншаземнай інтэрвенцыі і грамадзянскай вайны, калі воіны-чужынцы тапталі беларускія палеткі, рабавалі насельніцтва, калі Беларусь каторы раз ужо за даволі кароткі тэрмін аказвалася ў коле чыіхсьці ваенна-палітычных інтарэсаў і амбіцый, Л. Родзевіча як сапраўднага патрыёта, адданага сына сваёй зямлі вельмі хвалявалі наступныя пытанні: чаму такі горкі лёс Бацькаўшчыны? Што будзе з ёю далей і што трэба рабіць для вызвалення і адраджэння роднай старонкі? Якія ўвогуле месца і роля інтэлігенцыі, асабліва творчай, у гэтай справе і барацьбе? Усе названыя пытанні і былі пастаўлены ў п'есе «Сказ аб гуслях». Вядома, Л. Родзевіч у сваіх хваляваннях і турботах не быў адзінокі. Узяць хоць бы таго ж Янку Купалу, трывожныя роздумы якога выліліся ў вершах «Жыды», «Годзе!», «На прызьбе», шэрагу іншых твораў. Дарэчы, многія з іх упершыню ўбачылі свет у газеце «Беларусь», дзе якраз і быў змешчаны «Сказ аб гуслях». Таму, відаць, невыпадкова, што абразок быў прысвечаны «чарадзею беларускай лірыкі – Янку Купалу». Дзеянне ў «Сказе аб гуслях» адбываецца на Полацкай зямлі ў часы глыбокай старажытнасці. Пачынаецца твор невялічкім, але надзвычай вобразным празаічным уступам, у якім аўтар малюе жудасную карціну, што ўтварылася пасля вялікага пабоішча. Сярод разбурэнняў, пажараў безлічы загінуўшых і іх неад'емных спадарожнікаў груганоў блукае поўны адчаю і скрухі гусляр. Гора яго невымернае: вораг усё разбурыў, патаптаў нівы, палеткі, сенажаці, пазабіваў родзічаў і супляменнікаў, а ацалелых пагнаў у палон. Акрамя таго, паламаў яшчэ і гуслі. А разам з гуслямі знікла песня, што «па сцежках, між красак і дубоў цяністых… хадзіла ў бляск сонца прыбрана, край адгукаўся рэхам галасістым, а рэха чуў Ільмень, Царград мураваны. І веча ў Полацку песняй гардзілася, і гэтай жа песняй старонка малілася…». А наогул, ці ёсць падставы бедаваць гусляру аб сваім інструменце, калі навокал такія разбурэнні і незлічоныя чалавечыя ахвяры?! Л. Родзевіч сцвярджае: так, ёсць, бо сапраўдны мастак сваёй творчасцю будзіць народ, заклікае да барацьбы за лепшую долю, да вызвалення краіны ад захопнікаў-чужынцаў. Сапраўдны мастак – неад'емная часцінка духоўнага і інтэлектуальнага патэнцыялу народа, без якога нармальнае развіццё гэтага народа немагчыма. Творчасць мастака ўбірае ў сябе ўсе беды, турботы, думкі, мары, імкненні, спадзяванні, якімі жыве народ. «Я – гэта ўсё, што вы бачыце, увесь край, – ускліквае гусляр, – а ўвесь край – гэта я. Яго радасць – мая радасць, яго гора – маё гора». Палымянае слова мастака здольнае зрабіць амаль немагчымае. Так і песня гусляра, якую ён зайграў на адрамантаваных гуслях, «ажывіла, прабудзіла Ламізялеза, Вярнігору, Вырвідуба і іншых – яны падымаюцца, хапаюцца за зброю і пяюць: