Физическая культура и развитие личности дошкольника (стр. 4 из 5)

Удачное сочетание отдельных проявлений двигательных способностей определяет успех спортсмена (лыжника, фехтовальщика, пловца, футболиста и др.).

Исследователи считают, что развитие двигательных способностей определяется интегральным воздействием многих систем организма человека. Наиболее информативными из них являются свойства нервной системы, индивидуальные морфофункциональные показатели, индивидуальные физиологические и психологические особенности организма (БА. Белик, А.П.Крестовников, В.С.Фарфель и др.).

Качественно-своеобразное сочетание способностей, от которого зависит возможность достижения успеха в деятельности, носит название «одаренность». Одним из ее проявлений выступают точность и соразмерность движений, точность и соразмерность усилий, а также быстрое овладевание техникой выполнения сложных элементов движений, достаточно прочное их закрепление и воспроизведение. Физиологический механизм двигательной одаренности опирается на тонкое развитие двигательного анализатора, на высокую способность коры головного мозга к анализу и синтезу.

ДЫДАКТЫЧНЫЯ ГУЛЬНІПА ФІ3ІЧНЫМ ВЫХАВАННІ ДЛЯ ДЗЯЦЕЙ СТАРЭЙШАГА ДАШКОЛЬНАГА УЗРОСТУ

Асноунае прызначэнне дыдактычных гульняу — умацаванпеадукацыйнай натраванасцг у навучант дзяцей рухамг.Самрух застаецца абавязковым компонентам гульняу, але выступав ужо не тольт як канкрэтнае рухалънае дзеянне, дзе трэби атрымаць вызначаныя колькасныя i якасныя паказчыш, але i у якасцг пазнавалънага аб'екта.

Проз гулът дзецг знаёмяцца з разнастайнасцю рухау, ix прызначэннем: вучацца дыферэщыравацъ pyxinaeidax і спосабах выканання; суадносщь, парауноувацъ выконваемыя pyxi з рухальнымг эталонами; практыкуюцца у прымянент рухау у незвычайных абставшах.

3 дапамогай дыдактычных гульняу аргатзуецца дадатковаеуспрыманне, распознавание рухау не толькг па знешшмдзеянт, але i па атсант словамг. Такгм чынам дзещ вучаццарабщь абагульненнг, групаваць pyxi па вызначаныхуласцгвасцях.

Дыдактычныя гулът можно выкарыстоуваць на запяткахпа фгзкультуры, а таксама у паусядзённым жыццг у чассамастойнай рухальнай дзейнасцг дзяцей пящ — сямг гадоу.Працягласцъ гульняу складае 7 — 10 хвшт.Гулът патрабуюць папярэдняй падрыхтоукг нафизкультурных запятках г у час самастойнай дзейнасцгдзяцей.

ДЫДАКТЫЧНЫЯ ГУЛЬНІ НА 3AMAUABAHHE ВІДАУ I СПОСАБАУ РУХАУ

1. «Хто больш ведае рухау»

Дыдактычная задача: удакладнщь назвы вщау i спосабау хадзь-бы, бегу, скачкоу, лажання, кщання.

Гульнявыя дзеяннм назваць i паказаць pyxi.

Правшы: дакладна мазваць i правтьна паказаць pyxi; нельга паутараць pyxi, названыя іншымі дзецьмі.

Матэрыялы:

1.Пяць картачак, на кожнай адлюстраваны чалавек, яківыконваеадзін з асноуных рухау (хадзьбу,бег, скачкі, лажанне, кщанне).

2.Фізкультурныя дапаможнікі:мячы, абручы, пмнастычная лаука,плоскасная дарожка.

3.Стацыянарнае фізкультурнае абсталяванне (выкарыстоуваецца тады, калі гульня праводзщца паблізу яго).

Метадычныя указаны. Дзеці дзеляцца на дзве каманды. Адзін з ігракоу першай каманды перата-соувае картачю, другі (з іншай каманды) выцягвае адну з картачак. Гульня пачынаецца з руху, які адлюстраваны на картачцы. Так, калі на ей адлюстравана хадзьба, дзеці успамінаюць усе яе віды i спосабы. Першая каманда дамауляецца, які з вщау або спосабау руху будзе выконваць, а потым паказвае яго (па магчымасці сінхронна), другая ж каманда называв віды руху. Затым выконвае які-небудзь з відау або спосабау зададзенага руху другая каманда, а першая яго называе.

Гульня працягваецца да тае пары, пакуль дзеці не успомняць усе вщы i спосабы руху, адлюстраваныя на картачцы. Каманда, якая не змагла своечасова паказаць патрэбны рух або назваць яго, атрымлівае штрафное ачко. Пераможцай з'яуляецца тая каманда, у якой менш штрафных ачкоу. Вынік можна падлічыць не па штрафных ачках, а па колькасці выкананых рухау.

Пры жаданні дзеці могуць пра-цягваць гульню, выцягнуушы другую картачку.

Заувага. Каб выклікаць у дзяцей гульнявы азарт, можна выкарыстаць спецыяльныя фішкі. Напрыклад, за кожны наказаны рух каманда атрымлівае чырвоную фішку, за правільную назву -сінюю. У канцы гульні у камандах падлічваецца колькасць фішак. Па выніках вызначаецца каманда-пераможца.

Папярэдняя работа. На занятках па фізкультуры i у час самастойнай дзейнасці выкарыстоуваюць:

*гульнявыя заданні тыпу: «Успомнім, дзеці, як можна па-роз-наму хадзіць па пмнастычнай лау-цы або па звычайнай маснічыне?» Такія ж заданні выкарыстоуваюц-ца i для іншых асноуных рухау;

*дыдактычная гульня «Калі вы...». Выхавальнік ставіць умову, а дзеці выконваюць яе патрэбным рухам. Напрыклад: «Калі вы щзяце па глыбоюм снезе...» (па гразі, лужынах, уздоуж высока нацягнутай вяроукі i т.д.).

Упачатку некалью разоу гульню праводзщь сам выхавальнік, а потым дзецям ствараюцца умовы для самастойнай гульні.

2. «Перадай мяч»

Дыдактычная задача: развіваць умение прымяняць вядомыя рухі у канкрэтных абставінах; дакладна называць спосаб руху.

Гульнявое дзеянне: перадача мяча адзін аднаму з дапамогай розных рухау (бегу, скачкоу, кщання).

Правшы: выкарыстоуваць роз-ныя pyxi. Адным i тым жа рухам карыстацца нельга. Пачынаць перадачу мяча трэба толькі па сігнале выхавальніка або каго-небудзь з дзяцей. Pyxi выконваць правтьна, папярэдне ix назваушы.

Матэрыял: мяч (любога памеру) на кожную пару 1гракоу.

Метадычныя указамиі. У гульні прымаюць удзел дзве каманды (па тры — пяць чалавек), яюя выстройваюцца адна насупраць другой на адлегласці 2 - 2,5 м. Мячы знаходзяцца у руках дзяцей адной з каманд. Па сігнале выхавальыка дзеці перадаюць мяч з дапамогай любога руху 1граку іншай каманды, які стащь насупраць (кщаюць мяч, удараючы аб падлогу, падбягаюць i аддаюць, пракочваюць i г. д.). Розныя спосабы юдання - ад грудзей, знізу, з-за галавы i г. д. трэба лічыць рознымі рухамі. Каманда, якая паутарыла выкары-станы рух, атрымлівае штрафное ачко. Перамагае каманда, якая атрымала меншую колькасць ачкоу (гл. гульню 1).

Магчыма ацэнка выыкау гульні па фішках.

Заувага. Калі дзеці няправтьна называюць або выконваюць рух, выхавальнік спыняе гульню i прапаноувае каму-небудзь з дзяцей правшьна паказаць патрэбны рух i паутарыць яго назву.

3. «Спаборнщтва»

Дыдактычная задача: развіваць у дзяцей умение трансфармаваць вядомыя pyxi у патрэбным накірунку для рашэння пастауленай задачы.

Гульнявое дзеянне: успомнщь

знаёмыя pyxii выканаць ix на адным прыстасаванні.

Правшы: выканаць як мага больш розных рухау, дакладна называючы парадкавы нумар кожнага новага руху. Калі усе pyxi будуць выкананы, гучна назваць агульную колькасць выкананых рухау (напрыклад: «Пяцьі», «Семі» i т.д.). Калі рух выконваецца другі раз, то дзіця, якое яго выконвае, спыняе дзеянне, называв колькасць выкананых рухау i уступав месца іншаму іграку. Той не павінен выкарыстоуваць pyxi, якія ужо выканау першы iгpок.

Матэрыял: драуляны цурбан дыяметрам 15— 20 см, вышынёй 15—20 см.

Прыкладныя pyxi: агульна-развіваючыя практыкаванні з выка-рыстаннем цурбана, скрыню без дна, крэсла, пмнастычнай лаукі i г.д.

Метадычныя указамиі. У адной гульні, калі irpaкoy двое-трое,рэкамендуецца выкарыстоуваць не больш 3 — 4 прадметау i 1—2 предметы, калі у гульні удзельычаюць не больш трох дзяцей.

Выхаванцы, якія гуляюць, па сваім жаданы могуць мяняць раз-мяшчэнне прадметау як на вертыкальнай, так i на гарызантальнай плоскасці.

«Раз-два, пачынаецца гульняі» — гэтыя словы, яюя дружна гаво-раць дзеці, з'яуляюцца агналам да пачатку гульні. Адзін з гуляючых пачынае выконваць рухі на любым прадмеце, перад пачаткам кожнага руху называючы яго парадкавы нумар, напрыклад: «Пер-шы рух — саскокванне» i г.д. У канцы называв агульную колькасць выкананых рухау i уступав месца другому іграку, які выконвае рухі на тым жа прадмеце. Калі ніхто з гуляючых ужо не можа выканаць новага руху, падводзщца вынік. Затым гульня можа працягвацца з іншымі предметамі.

Агульны вынік падводзіцца па колькасці выкананых рухау на ycix дапаможніках.

4. «Турысты»

Дыдактычная задача: развіваць у дзяцей уменні прымяняць розныя рухі дзеля дасягнення мэты.

Гульнявое дзеянне: прайсці паспяхова «турысцкі» маршрут.

Правшы: кожны турыст або трупа праходзіць маршрут сваім спо-сабам, тэта значыць з дапамогай рухау, не выкарыстаных іншымі ігракамі. Дзейнічаць у гульні трэба узгоднена, дружна i абавязкова дапамагаць тым, каму цяжка даецца выкананне рухау.

Матэрыял: любое стацыянарнае фізкультурнае абсталяванне, да якога дадаткова можна прыставщь гімнастычныя лесвіцы, дошкі, кубы, цурбаны i г.д. Вяроука даужынёю 3 — 4 м (на трупу з трох-чатырох чалавек) з петлямі для надзявання на плячо (адлегласць паміж імі павінна быць 1 м). Для кожнай турысцкай трупы можна падрыхтаваць спецыяльныя знакі, якія потым прышптьваюцца на грудзі.

Метадычныя указамиі. Спачатку выбіраецца месца для гульні i устанауліваецца дадатковае фізкультурнае абсталяванне. Так, напрыклад, можна выкарыстаць: гімнастычную лауку, трычатыры

кубы на адлегласці 20 см адзін ад аднаго, пмнастычную лесвіцу i за-мацаваную на ей нахіленую дошку або лесвщу.

Дзеці дзеляцца на дзве або тры трупы i «распрацоуваюць» маршрут — тэта значыць рашаюць, з дапамогай якіх рухау яны будуць пераадольваць устаноуленыя перашкоды. Затым, пры дапамозе жара-б'ёукі або лічылю, рашаецца пытанне аб парадку праходжання маршрутных труп.

За праходжаннем маршруту вядзецца назіранне, бо неабходна змяніць намечаныя pyxi, калі яны былі ужо выкарыстаны.